Van oorsprong op LinkedIn gepubliceerd op 16 juni 2020
Inleiding. Accessibility of toegankelijkheid vind je op allerlei terreinen in het dagelijkse fysieke leven. Denk aan de doventolk bij het Journaal, de geluidsklikkers in de voetgangerslichten of aan de regionale treinen waar rolstoelgebruikers vanaf het perron zelfstandig het treinstel in kunnen rijden.
De toegankelijkheid in de fysieke wereld heeft echter nog een lange weg te gaan. Niet alleen (bouw)technisch, maar ook zal er een andere mindset nodig zijn bij menigeen. Het gebeurt nog wel eens dat de tegelsporen speciaal voor blinden en slechtzienden onderbroken worden door terrasjes of andere obstakels. Maar de zelfrijdende auto, aangestuurd door 5G, zal de fysieke wereld heel veel toegankelijker gaan maken. Dat zal een enorme stap vooruit zijn.
Maar vanaf nu beperk ik me tot de wereld van het internet met z'n diverse toepassingen.
Digitale wereld. In de digitale wereld is er inmiddels het nodige aan toegankelijkheid ontwikkeld zoals voor websites. Een 'responsive' website zorgt ervoor dat de content goed leesbaar blijft ongeacht de breedte van het beeldscherm. Of je zo'n website op een groot scherm of op een smartphone laadt, de lettergrootte past zich automatisch leesbaar aan. Digitale kranten zijn een bijzonder goed voorbeeld van 'leesbaarheid'. Op een tablet of smartphone zijn artikelen heel toegankelijk gemaakt. Nadat je in de overzichtspagina op een artikel klikt, verschijnt het artikel in een strak en eenvoudig opgemaakt popup-scherm.
Toegankelijkheid wordt niet alleen gewaarborgd door helder geschreven teksten en een goede layout die de content (tekstkleur in optimaal contrast met de achtergrond) gemakkelijk laat lezen, maar toegankelijkheid wordt op websites ook versterkt door een aantal technische condities. Ik ga nu even een moment terug naar mijn eerdere artikelen over accessibility.
Eerder 1. In twee eerdere artikelen had ik me toegespitst op een vereenvoudiging van het Nederlands. Hier ging het om vereenvoudiging van de spelling van het Nederlands. Met als doel het Nederlands voor dyslectici toegankelijk(er) te maken. Zie Taal - Aanbevolen aanpassingen in de spelling van het Nederlands en Taal - Vervolg. Aanbevolen aanpassingen in de spelling van het Nederlands.
Eerder 2. Als vervolg hierop deed ik in een 3e artikel voorstellen om tekst en andersoortige content zoals afbeeldingen te integreren in een optimaal toegankelijke webpagina. Zie hiervoor Web en Taal - De toegankelijkheid van Nederlandse tekst op websites optimaliseren.
Slechtzienden. De besproken regels voor toegankelijkheid zijn zowel toepasbaar voor dyslectici als voor slechtzienden waar het bijvoorbeeld gaat om het gebruik van beknopte taal en een overzichtelijke en consequent toegepaste indeling van de content op de pagina. Voor slechtzienden voegt ondersteunend beeldmateriaal echter niet echt iets toe. Beeld werkt eerder storend bij het verwerken van de informatie.
Web voor iedereen. In dit artikel wil ik de aandacht op nog enkele andere punten vestigen rond toegankelijkheid op het web. Het gaat me dan niet alleen om websites, maar ook om social media. Niet alleen bedoeld voor dyslectici en slechtzienden, maar ook heel nuttig voor 'zienden'.
OP WEBSITES:
Naast de reeds besproken taal-, layout- en coderingsregels (gebruik van het attribuut "alt="..." bij afbeeldingen) zijn er nog een paar andere zaken die een website toegankelijker maken:
OP SOCIAL MEDIA:
Ik richt me hier op berichten met foto's (en video) en beperk me tot Instagram, Twitter en Flickr. Video's zijn alleen in Instagram en Twitter te gebruiken. Zorg ervoor dat je je video-opnames in horizontaal formaat opneemt, anders wordt een video met zwarte vlakken links en rechts van het beeld weergegeven.
OPMERKING. Facebook dat ik niet gebruik laat ik buiten beschouwing omdat ik de indeling van de content op dat platform rommelig en druk vind. Voor mij is Facebook een niet-toegankelijk platform.
Ter afsluiting. Zoals je ziet is toegankelijkheid een breed en complex onderwerp dat zich in de fysieke én digitale wereld manifesteert en nog de nodige aandacht ter verbetering vergt. Informatie die online overzichtelijk en goed beschreven wordt aangeboden zal in combinatie met correct geschreven webtechniek voor IEDEREEN beter toegankelijk - want ook sneller gestreamed - en dus leesbaarder worden. Als gebruiker van het web kun jij daar je steentjes aan bijdragen.
Vervolg. Als vervolg op dit verhaal wil ik binnenkort een artikel plaatsen over het verbeteren van sociale & maatschappelijke toegankelijkheid. Een actueel en gevoelig onderwerp over hoe wij uitsluiting en discriminatie van mensen kunnen doorbreken.
Origineel op LinkedIn: Accessibility oftewel toegankelijkheid op het web vergroten
Joost van Meeteren
Validatie: Nu Html Checker | De W3C CSS Validatie Service